Jak dieta wpływa na sprawność umysłową i co oznaczają zaburzenia MCI?

MCI (Mild Cognitive Impairment) – łagodne zaburzenia funkcji poznawczych, jest etapem pomiędzy spodziewanym pogorszeniem pamięci i myślenia, który następuje z wiekiem, a poważniejszym wystąpieniem demencji. MCI może obejmować problemy z pamięcią, mową czy osądem. Należy zaznaczyć, że osoby z MCI mogą być świadome pogorszenia pamięci czy funkcji umysłowej, tak samo rodzina i otoczenie mogą dostrzegać te zmiany. MCI może także zwiększać ryzyko rozwoju demencji
np. w postaci choroby Alzheimera lub innych zaburzeń mózgu.

Objawy łagodnego zaburzenia funkcji poznawczych

Podobnie jak reszta naszego ciała, tak mózg zmienia się wraz z wiekiem. Im człowiek starszy tym funkcje poznawcze, w tym pamięć, słabiej funkcjonują i jest to naturalne zjawisko, problem zaczyna się, gdy upośledzenie tych funkcji staje się bardzo zaawansowane. MCI może być przyczyną zmian w myśleniu, jeśli:

• Masz problemy z pamięcią,
• Zapominasz o spotkaniach i uroczystościach towarzyskich,
• Tracisz tok myślenia, trudniej przychodzi Ci śledzenie fabuły książki lub filmu,
• Gubisz się w rozmowie,
• Z trudem przychodzi Ci podejmowanie decyzji, dokańczanie zdań, postępowanie zgodnie z instrukcjami,
• Masz problemy ze znalezieniem drogi do miejsc, które dobrze znasz,
• Masz zły osąd na sprawy,
• Twoi bliscy dostrzegają wyżej wymienione zmiany.

Cierpiąc na MCI, również można doświadczyć:

• Depresji
• Niepokoju
• Braku zainteresowania
• Drażliwości i napadów agresji

MCI często obejmuje te same rodzaje zmian w mózgu, które obserwuje się w chorobie Alzheimera lub innych formach demencji. Jednakże w MCI zmiany te zachodzą w mniejszym stopniu.

Nie można rzec, że jest jedna konkretna przyczyna tego zaburzenia, bo niestety ale tak nie jest, może być ono spowodowane wczesną chorobą Alzheimera. Objawy MCI mogą pozostać stabilne przez lata.

CECHY ZWIĘKSZAJĄCE RYZYKO WYSTĄPIENIA MCI (niemodyfikowalne):

• Wiek,
• Posiadanie formy genu APOE e4 (jest to gen powiązany również z chorobą Alzheimera, ale samo posiadanie tego genu nie jest gwarancją rozwoju MCI lub innych zaburzeń poznawczych).

POZOSTAŁE CECHY ZWIĘKSZAJĄCE RYZYKO WYSTĄPIENIA MCI (modyfikowalne):

• Cukrzyca,
• Palenie tytoniu,
• Nadciśnienie tętnicze,
• Wysoki poziom cholesterolu,
• Otyłość,
• Depresja,
• Obturacyjny bezdech senny,
• Brak aktywności fizycznej,
• Niski poziom wykształcenia,
• Brak aktywności stymulujących mózg.

Jak przeciwdziałać rozwojowi MCI?

Na wstępie należy zaznaczyć, że nie można zapobiec łagodnemu upośledzeniu funkcji poznawczych, jednakże badania pokazują, iż niektóre czynniki związane ze stylem życia mogą obniżyć ryzyko zachorowania na MCI, a oto one:

• Ograniczenie/zrezygnowanie ze spożywania alkoholu,
• Ograniczenie narażenia na zanieczyszczone powietrze,
• Zaprzestanie palenia tytoniu,
• Ustabilizowanie schorzeń takich jak- cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, otyłość, depresja,
• Dobra higiena snu, zwalczanie problemów związanych ze snem,
• Ograniczenie spożycia nasyconych kwasów tłuszczowych (zwierzęcych),
• Spożywanie jak największej ilości różnorodnych, sezonowych warzyw i owoców,
• Zadbanie o zbilansowaną, pełnowartościową dietę, przeciwdziałanie niedoborom pokarmowym,
• Unikanie tłuszczów trans (słodycze, wyroby cukiernicze, słone przekąski),
• Integrowanie się z przyjaciółmi i rodziną,
• Włączenie aktywności fizycznej do codziennego trybu życia,
• Stałe aktywizowanie swojego umysłu do pracy poprzez łamigłówki, gry i treningi pamięci.

Dieta w leczeniu MCI

Zalecanym modelem żywieniowym przeciwdziałającym MCI, a także wspomagającym leczenie funkcji poznawczych, jest dieta śródziemnomorska i dieta DASH. Stworzono również specjalną dietę nazwaną dietą MIND, która opiera się na połączeniu założeń diety śródziemnomorskiej i diety DASH. Ułóż swój jadłospis z pomocą profesjonalnego dietetyka z FixBody https://fixbody.pl/cennik/

Dieta MIND opiera się na 15 grupach produktów, z czego 10 jest zalecanych, czyli należy spożywać je jak najczęściej. Zalicza się do nich:

• Warzywa zielonoliściaste,
• Inne warzywa,
• Orzechy,
• Owoce jagodowe,
• Nasiona roślin strączkowych,
• Produkty pełnoziarniste,
• Mięso drobiowe (niesmażone),
• Owoce morza i ryby (źródło kwasów tłuszczowych omega-3),
• Oliwa z oliwek,
• Wino.

Pozostałe 5 to grupy produktów niezalecanych, które należy spożywać jak najrzadziej, a najlepiej wcale:

• Czerwone mięso,
• Tłuste sery,
• Masło i margaryna,
• Ciasta i słodycze,
• Produkty smażone i typu Fast-food.

Wszystkie 3 modele żywieniowe mogą przynieść korzyści w kontekście sprawność funkcji poznawczych. Wszystkie modele opierają się na żywności nieprzetworzonej, ograniczeniu podaży tłuszczów zwierzęcych na rzecz tłuszczów roślinnych, jak największej ilości warzyw i owoców, orzechów, pestek, nasion, ryb i pełnoziarnistych produktów zbożowych.

MCI a witaminy z grupy B

Analizując naukową literaturę można stwierdzić, iż istnieje zależność pomiędzy niskim poziomem kwasu foliowego i wysokim poziomem homocysteiny, a większym ryzykiem wystąpienia MCI i choroby Alzheimera. Badania sugerują, że choroba Alzheimera prowadzi do zmniejszenia stężenia kwasu foliowego i witaminy B12 w surowicy, powodując podwyższenie poziomu homocysteiny. Jednakże potwierdzenie tej hipotezy wymaga dalszych badań.

Inne badania naukowe potwierdzają również korzystny wpływ suplementacji witaminami B6 , B12 i/lub kwasem foliowym na obniżenie poziomu homocysteiny u pacjentów z MCI już od 1 miesiąca (redukcja poziomu homocysteiny może wiązać się z korzyściami dla funkcji poznawczych). Zastosowanie tych suplementów jako strategii kompensującej niski poziom tych witamin i zmniejszającej ryzyko hiperhomocysteinemii, okazuje się być korzystne w kontekście polepszenia funkcji poznawczych i przeciwdziałania rozwojowi MCI i chorób związanych z zaburzeniami funkcji poznawczych.

PODSUMOWANIE:

Żywienie jest niezwykle ważnym elementem w zachowaniu sprawności umysłowej. Dieta może przeciwdziałać, jak i łagodzić postępowanie objawów MCI i innych zaburzeń/ chorób związanych z dysfunkcją sprawności poznawczych, co przekłada się na poprawę jakości życia.